“สายมู” ไม่ใช่เรื่องงมงาย หากเข้าใจในเชิงวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ

สายมู หรือที่เรียกเต็ม ๆ ว่า “สายมูเตลู” เป็นคำศัพท์ในวัฒนธรรมไทยที่ใช้เรียกกลุ่มคนที่มีความเชื่อ ความศรัทธา หรือให้ความสนใจในสิ่งที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อเหนือธรรมชาติ ไสยศาสตร์ ความศักดิ์สิทธิ์ โชคลาง และการเสริมดวง เช่น การบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การดูดวง การพกของขลัง การใส่สีเสื้อประจำวัน และการทำพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อเสริมโชค เสริมดวง การงาน ความรัก หรือการเงิน ซึ่งหลัง ๆ มาเราเริ่มจะได้ยินคำนี้บ่อยมาก และปัจจุบันมีการนำเรื่องความเชื่อ (สายมู) เข้ามาสอดแทรกใช้ในบริบทชีวิตประจำวันมากมายโดยเฉพาะด้านการท่องเที่ยว ที่ถูกขับเคลื่อนเป็นแคมเปญหรือนโยบายการดำเนินงานจากพื้นฐานของสังคม

จะเห็นได้ว่ายุคปัจจุบันพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและจิตวิญญาณ หรือที่มักเรียกกันติดปากว่า “การท่องเที่ยวสายมู” ได้กลายเป็นกระแสนิยมที่ได้รับความสนใจจากกลุ่มนักเดินทางรุ่นใหม่และวัยทำงานอย่างกว้างขวาง ปรากฏการณ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังสามารถเห็นได้ในหลายประเทศในเอเชีย เช่น ไต้หวัน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และจีน ซึ่งต่างก็มีการส่งเสริมสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และกิจกรรมเสริมดวงในเชิงวัฒนธรรมควบคู่กับการท่องเที่ยวเช่นเดียวกัน

นักท่องเที่ยวยุคใหม่ให้ความสำคัญกับประสบการณ์มากกว่าสถานที่ การเดินทางในปัจจุบันไม่เพียงแค่การพักผ่อนหรือถ่ายภาพสวย ๆ เพื่อแชร์ในโซเชียลมีเดีย แต่ยังรวมไปถึงการแสวงหาความหมาย ความเชื่อ และความมั่นใจในชีวิต การท่องเที่ยวสายมูจึงตอบโจทย์ความต้องการเหล่านี้ได้อย่างลงตัว โดยเฉพาะกลุ่มคนวัยทำงานที่เผชิญกับความไม่แน่นอนในชีวิต ทั้งเรื่องการงาน การเงิน ความรัก หรือสุขภาพ ทำให้พวกเขามองหาที่พึ่งทางใจ นำไปสู่ความนิยมในการเดินทางไปยังสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เช่น วัดดัง ศาลเจ้า พระธาตุ หรือสถานที่ที่เชื่อว่ามีพลังงานบวก

แม้แต่องค์กรภาครัฐและเอกชนในแวดวงการท่องเที่ยวก็เริ่มตระหนักถึงศักยภาพของตลาดสายมู และได้นำมาใช้เป็นกลยุทธ์ส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างจริงจัง การจัดแพ็คเกจทัวร์สายมู เช่น “ไหว้พระ 9 วัดเสริมดวงรับปีใหม่”, “ตามรอยเทพเจ้าประจำราศี”, หรือ “เปิดดวงรับทรัพย์ที่สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทั่วไทย” ได้รับความนิยมสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังมีการสร้างแคมเปญร่วมกับอินฟลูเอนเซอร์สายมูชื่อดังที่มีผู้ติดตามจำนวนมากในโซเชียลมีเดีย เพื่อช่วยจุดกระแสและเพิ่มแรงจูงใจให้กับนักท่องเที่ยว

หนึ่งในจุดแข็งของการท่องเที่ยวสายมูในประเทศไทยคือความหลากหลายทางวัฒนธรรมและความเชื่อ ตั้งแต่วัดพุทธแบบล้านนาในภาคเหนือ วัดที่มีสถาปัตยกรรมแบบรัตนโกสินทร์ในภาคกลาง ไปจนถึงศาลเจ้าแบบจีนในภาคใต้ ทั้งหมดนี้ล้วนมีเรื่องราวที่น่าสนใจและสอดคล้องกับความเชื่อเรื่องโชคชะตา การเสริมดวง และการแสวงบุญ ทำให้นักท่องเที่ยวรู้สึกว่าได้เติมพลังทั้งกายและใจในการเดินทางแต่ละครั้ง

หากมองในเรื่องเศรษฐกิจและชุมชน การส่งเสริมกิจกรรมสายมูไม่ได้เป็นเพียงการสร้างมิติใหม่ให้กับการท่องเที่ยว แต่ยังมีส่วนช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจระดับท้องถิ่นอย่างเป็นรูปธรรม ร้านขายเครื่องราง ของที่ระลึก ร้านอาหารท้องถิ่น และที่พักในบริเวณสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ต่างก็ได้รับประโยชน์จากการเติบโตของตลาดนี้ นอกจากนี้ ยังเป็นการสืบสานวัฒนธรรมความเชื่อของท้องถิ่นให้ยังคงอยู่ในกระแสสังคมสมัยใหม่ ไม่ให้สูญหายไปตามกาลเวลา

ด้านการส่งเสริมการท่องเที่ยว อย่างเช่น ที่จังหวัดนครพนมก็มีการดึงความเป็นสายมู ผสมผสานจัดเป็นกิจกรรมใหญ่ ภายใต้งาน “Music & มูเตลู Festival 2025” เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและดึงดูดให้นักท่องเที่ยวที่มีความชื่นชอบการแสดงศิลปวัฒนธรรม ดนตรีสมัยใหม่ และกิจกรรมความเชื่อความศรัทธาในเรื่องสายบุญ สายมูเตลู ระหว่างวันที่ 9-11 พฤษภาคม 2568 บริเวณสวนชมโขง (ข้างเทศบาลเมืองนครพนม) อ.เมืองนครพนม จ.นครพนม เป็นเทศกาลที่รวมทุกศาสตร์สายมูของไทยไว้ที่นี่ที่เดียว โดยยกรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ผสานกับดนตรีและความเชื่อพื้นถิ่น สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น พิธีกรรมต่าง ๆ รวมทั้งกิจกรรมสายมูเตลู ซึ่งเป็นหนึ่งในจุดขายของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มาสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าและบริการด้านการท่องเที่ยว รวมทั้งตอกย้ำคุณค่าของเสน่ห์ไทยผ่านแนวคิด 5 Must Do in Thailand เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและดึงดูดให้นักท่องเที่ยวที่มีความชื่นชอบการแสดงศิลปวัฒนธรรม ดนตรีสมัยใหม่ และกิจกรรมความเชื่อความศรัทธาในเรื่องสายบุญ สายมูเตลู ออกเดินทางท่องเที่ยวไปยังแหล่งต้นทางและเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียง เพื่อรับความสุขตลอดทั้งปี Amazing Thailand Grand Tourism and Sports Year 2025 ตลอดจนเป็นการกระตุ้นจำนวนนักท่องเที่ยวและวันพักค้าง ทำให้เกิดการกระจายรายได้สู่ท้องถิ่นและกระตุ้นเศรษฐกิจฐานรากให้เติบโตอย่างยั่งยืนด้วย

ภายในงานมีการแสดงศิลปวัฒนธรรม ดนตรีสมัยใหม่ และกิจกรรมความเชื่อความศรัทธาในเรื่องสายบุญ สายมูเตล ซึ่งกิจกรรมภายในงานประกอบด้วย กิจกรรมสายมู ดูดวง, เสริมดวงจากหมอดชื่อดัง และการเสียงทาย Art Toy สายศรัทธาสายมู กิจกรรม DIY สินค้ามงคลเสริมดวงชะตา, กิจกรรมสักยันต์เสริมดวง และสติ๊กเกอร์ Tattoo สายมูเตลู การสร้างจุดถ่ายภาพด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ (AR) การออกร้านอาหารที่มีชื่อเสียง เมนูอาหารมงคลเสริมดวงเฮง อาหารเพื่อสุขภาพปรับสมดุลร่างกาย และอาหารถิ่น รวมถึงเมนูอาหารอื่น ๆ ที่น่าสนใจ และ Food Truck จำนวนกว่า 40 ร้าน โซนตลาดมูเตลู รวมถึงการตกแต่งบรรยากาศภายในงานให้มีความน่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องราวความเชื่อ ความศรัทธา และเพลิดเพลินกับเสียงดนตรีของเหล่าศิลปินชื่อดังของเมืองไทยตลอด 3 วัน ของการจัดงาน

เมื่อดูรายละเอียดของงานถือว่ามีความหลากหลายและมีกลิ่นไอของบรรยากาศความเชื่อเชิงจิตวิญญาณ จะว่าแปลกใหม่ก็ไม่เชิง แต่การนำสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นพื้นฐานทางวัฒนธรรมมาเชื่อมกับแนววิถีใหม่ผสมผสานบวกกับกิจกรรมใหม่ ๆ เข้าไปให้ทันตามยุคสมัย ก็ถือว่าได้ทั้งกลุ่มคนรุ่นใหม่ และเศรษฐกิจของพื้นที่ แม้บางคนอาจมองว่าการท่องเที่ยวสายมูเป็นเรื่องงมงายหรือไร้เหตุผล แต่หากมองในมุมของวัฒนธรรมและพฤติกรรมผู้บริโภค การท่องเที่ยวสายมูสะท้อนถึงความต้องการทางจิตใจที่แท้จริงของคนยุคใหม่ การแสวงหาสิ่งยึดเหนี่ยวและความหวังเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ และหากมีการจัดการที่ดี กิจกรรมเหล่านี้สามารถนำไปสู่การสร้างรายได้ การกระจายโอกาส และการอนุรักษ์วัฒนธรรมของท้องถิ่นได้อย่างยั่งยืนอีกรูปแบบหนึ่ง

ข่าว/บทความ : นครพนมโฟกัส