ระหว่างวันที่ 6 – 7 พ.ค. 2568 ที่ผ่านมา กลุ่มน้องๆ นักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี ร่วมกับ Epigram สื่อสาธารณะท้องถิ่นภาคตะวันออก และ Locals Thai PBS ทำกิจกรรมรับฟังความคิดเห็นถึงเรื่องเร่งด่วนที่คนในพื้นที่อยากให้ ‘ว่าที่นายกเทศมนตรี และสมาชิกสภาเทศบาล’ เพื่อรวบรวมปัญหาและความต้องการของคนในพื้นที่ นำเสนอเป็น “วาระภาคตะวันออก” ก่อนการเลือกตั้งเทศบาลที่กำลังจะมาถึง
โดยกระบวนการมีทั้งการติดสติกเกอร์ในเรื่องเร่งด่วน การเขียนข้อความตั้งโจทย์ ชี้ประเด็นที่อยากให้แก้ไข รวมถึงเปิดฟังเสียงคนตะวันออก ทางออนไลน์เพื่อให้คนตะวันออกบอกกล่าวเรื่องที่อยากเห็นการแก้ไขหรืออยากเปลี่ยนในจังหวัดหรือในพื้นที่ของตน
ทั้งนี้จากการประมวลสรุปผลการสำรวจพบ โจทย์ท้าทายคนพื้นที่และผู้นำท้องถิ่นดังนี้
ความมุ่งหวังของประชาชนชาวจังหวัดจันทบุรีต่อการพัฒนาท้องถิ่นในมิติต่างๆ ได้ถูกสะท้อนผ่านข้อมูลหลากหลายช่องทาง การสังเคราะห์ข้อมูลเหล่านี้อย่างเป็นระบบจะช่วยให้มองเห็นภาพรวมความต้องการที่ชัดเจน นำไปสู่การกำหนดทิศทางและนโยบายที่ตอบสนองได้อย่างตรงจุด โดยสามารถประมวลความต้องการหลักของประชาชนออกเป็นด้านต่างๆ ดังนี้
1. การยกระดับสาธารณูปโภค โครงสร้างพื้นฐาน และการพัฒนาเมือง
ความคาดหวังพื้นฐานของคนเทศบาลเมืองจันทุบรี คือการมีสาธารณูปโภคและโครงสร้างพื้นฐานที่มีคุณภาพและเพียงพอ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อคุณภาพชีวิตประจำวันและการพัฒนาเศรษฐกิจ ประเด็นสำคัญที่ถูกหยิบยกมาอย่างต่อเนื่องคือการพัฒนา ถนนหนทางและการคมนาคมขนส่ง ให้สะดวกและปลอดภัย มีความต้องการปรับปรุงถนนที่ชำรุดในหลายพื้นที่ รวมถึงถนนสายรองในชุมชน เช่น ถนนในซอยหินรู ตำบลพวา อำเภอแก่งหางแมว ควบคู่ไปกับข้อเสนอในการสร้างสรรค์พื้นที่สาธารณะ เช่น การฟื้นฟู “ถนนคนเดินริมน้ำ” ซึ่งไม่เพียงแต่จะอำนวยความสะดวก แต่ยังส่งเสริมทัศนียภาพและกิจกรรมทางเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม มีเสียงสะท้อนถึงความกังวลเกี่ยวกับการซ่อมสร้างถนนที่ถี่บ่อยและอาจขาดการวางแผนที่ดี ส่งผลให้เกิดปัญหาการจราจรติดขัด ฝุ่นละออง และเกิดคำถามถึงความคุ้มค่าในการใช้งบประมาณ
ปัญหาการจราจร โดยเฉพาะในเขตเมืองและจุดตัดสำคัญเช่นสี่แยกเขาไร่ยา นับเป็นความท้าทายที่ต้องการการแก้ไขอย่างเป็นระบบ ทั้งการบริหารจัดการสัญญาณไฟ การบังคับใช้กฎหมาย และการพิจารณาเพิ่มทางเลือกของ ระบบขนส่งสาธารณะ ภายในเขตเทศบาลเพื่อลดปริมาณรถยนต์ส่วนบุคคล นอกจากนี้ ความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนนยังเป็นเรื่องที่น่าห่วงใย โดยเฉพาะพฤติกรรมการขับขี่ของรถบรรทุกบางประเภท เช่น รถขนส่งทุเรียน ที่ถูกมองว่าสร้างความเสี่ยงต่อผู้ใช้ทางคนอื่น
ในด้าน สาธารณูปโภคที่จำเป็น ประชาชนต้องการการเข้าถึง น้ำสะอาด เพื่อการอุปโภคบริโภคอย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ การแก้ไขปัญหาน้ำประปาไหลอ่อนหรือไม่สม่ำเสมอ รวมถึงระบบ การระบายน้ำ ที่มีประสิทธิภาพเพื่อป้องกันปัญหาน้ำท่วมขังในฤดูฝน โดยเฉพาะในพื้นที่ชุมชนและหมู่บ้าน การปรับปรุงและขยาย ไฟฟ้าส่องสว่าง ตามถนนหนทางและพื้นที่สาธารณะก็เป็นอีกความต้องการสำคัญเพื่อเสริมสร้างความปลอดภัย
มุมมองการพัฒนาเมืองในระยะยาว ยังรวมถึงความปรารถนาที่จะเห็น ภูมิทัศน์เมืองที่สวยงามเป็นระเบียบ มีเอกลักษณ์ และการพัฒนาโครงการโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ เช่น สนามบิน หรือระบบขนส่งมวลชนสมัยใหม่ สะท้อนถึงความมุ่งหวังการเติบโตและการพัฒนาศักยภาพของเมืองในอนาคต
2. การขับเคลื่อนเศรษฐกิจ อาชีพ การพาณิชย์ และการท่องเที่ยว
ความมั่นคงทางเศรษฐกิจและความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชนเป็นเป้าหมายหลักอีกประการหนึ่ง มีเสียงเรียกร้องให้ผู้นำท้องถิ่นเข้ามามีบทบาทในการ กระตุ้นเศรษฐกิจ ส่งเสริมการค้าการลงทุน และสร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการประกอบอาชีพ เพื่อให้ชาวจันทบุรี “อยู่ดี กินดี” โดยเฉพาะอย่างยิ่งการดูแลเสถียรภาพของ ราคาสินค้าเกษตร ซึ่งเป็นรายได้หลักของครัวเรือนจำนวนมาก เช่น ราคาผลไม้ตามฤดูกาล
การส่งเสริมและพัฒนา อาชีพ ทั้งในภาคเกษตรกรรม ภาคบริการ และการค้าปลีก รวมถึงการสนับสนุนผู้ประกอบการรายย่อย (SMEs) และวิสาหกิจชุมชน ให้สามารถแข่งขันและเติบโตได้อย่างเข้มแข็งเป็นสิ่งสำคัญ เช่นเดียวกับการส่งเสริมการลงทุนจากภายนอก และการฝึกอบรมทักษะอาชีพที่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน
ภาค การท่องเที่ยว ถือเป็นอีกหนึ่งหัวจักรสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของเมืองจันทบุรี คนที่นี่ต้องการเห็นการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทั้งที่มีอยู่เดิมและแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ การโปรโมตการท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ รวมถึงการยกระดับ วัฒนธรรมและอัตลักษณ์ท้องถิ่น เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและจุดขายที่โดดเด่น เช่น การพัฒนาชุมชนริมน้ำจันทบูรให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่มีชีวิตชีวา และการสนับสนุนกิจกรรมที่ส่งเสริมการท่องเที่ยวตลอดทั้งปี
3. การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ จัดการสิ่งแวดล้อม และสร้างเมืองสะอาดน่าอยู่
ความตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อมที่ดีปรากฏชัดผ่านความต้องการของประชาชนในการดูแลรักษา ทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ป่าไม้ และแหล่งน้ำ ให้คงความอุดมสมบูรณ์ ปัญหา การจัดการขยะมูลฝอย เป็นเรื่องเร่งด่วนที่ต้องการการแก้ไขอย่างยั่งยืน ตั้งแต่การรณรงค์ลดปริมาณขยะ การจัดให้มีระบบการเก็บขนที่มีประสิทธิภาพครอบคลุมทุกพื้นที่ การเพิ่มจำนวนถังขยะให้เพียงพอ ไปจนถึงการจัดการขยะปลายทางที่ถูกสุขลักษณะและไม่สร้างผลกระทบต่อชุมชน มีการร้องเรียนถึงปัญหาขยะตกหล่น สภาพที่ไม่เป็นระเบียบเรียบร้อย และความกังวลเกี่ยวกับขยะพลาสติก
ปัญหา มลพิษ อื่นๆ เช่น น้ำเสียจากชุมชนหรือสถานประกอบการ ซึ่งส่งกลิ่นเหม็นรบกวนและทำลายคุณภาพแหล่งน้ำ อย่างกรณีที่ถูกหยิบยกมาคือบริเวณทุ่งนาเชย รวมถึงมลภาวะทางเสียงจากกิจกรรมบางประเภท ก็เป็นสิ่งที่ประชาชนต้องการให้มีการควบคุมและแก้ไข การดูแลความสะอาดเรียบร้อยของถนนหนทาง สถานที่สาธารณะ และ สวนสาธารณะ ให้น่ามองและปลอดภัย ก็เป็นอีกส่วนหนึ่งของการสร้างเมืองน่าอยู่
ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับ สัตว์ มีข้อเสนอเชิงรุกในการจัดการปัญหาสุนัขและแมวจรจัดผ่านการทำหมันและการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งไม่เพียงช่วยลดจำนวนสัตว์จรจัด แต่ยังส่งผลดีต่อสุขภาพอนามัยของชุมชน นอกจากนี้ ปัญหา ความขัดแย้งระหว่างคนกับช้างป่า ก็เป็นสถานการณ์ที่ต้องได้รับการจัดการอย่างบูรณาการ เพื่อความปลอดภัยของทั้งคนและสัตว์ รวมถึงการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบอย่างเหมาะสม
4. การเสริมสร้างความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน และการรักษาความสงบเรียบร้อย
ความรู้สึกมั่นคงปลอดภัยเป็นพื้นฐานสำคัญของคุณภาพชีวิต ประชาชนมีความต้องการให้มีการดูแล ความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน อย่างเข้มงวดและทั่วถึง โดยเฉพาะในพื้นที่สาธารณะและจุดเสี่ยงต่างๆ อาจรวมถึงการเพิ่มจุดตรวจ จุดเฝ้าระวัง หรือการใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการดูแลรักษาความปลอดภัย
ปัญหา การจราจร ไม่เพียงแต่สร้างความเดือดร้อนในการสัญจร แต่ยังเชื่อมโยงกับความปลอดภัยโดยตรง ดังที่กล่าวถึงความกังวลเกี่ยวกับพฤติกรรมการขับขี่ที่เป็นอันตรายของยานพาหนะบางประเภท การบริหารจัดการ ตลาดเทศบาล ให้มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย ถูกสุขลักษณะ และไม่กีดขวางทางสัญจร รวมถึงการเตรียมความพร้อมรับมือกับ สาธารณภัย ต่างๆ และการจัดหา ที่จอดรถ ให้เพียงพอและเป็นระเบียบ ก็เป็นส่วนหนึ่งของการรักษาความสงบเรียบร้อยในภาพรวมของเมือง
5. การยกระดับระบบสาธารณสุขและส่งเสริมอนามัยที่ดี
การเข้าถึงบริการ สาธารณสุขที่มีคุณภาพและทั่วถึง เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ประชาชนให้ความสำคัญอย่างยิ่ง มีความต้องการให้พัฒนาระบบบริการสุขภาพโดยรวม ตั้งแต่การส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค ไปจนถึงการรักษาพยาบาล มีข้อเสนอแนะให้ปรับปรุงการบริหารจัดการภายในโรงพยาบาลให้มีประสิทธิภาพ ลดความสับสนในการเข้ารับบริการ และยกระดับคุณภาพการบริการให้เป็นที่ประทับใจ โดยอาจพิจารณาให้มีช่องทางการประเมินจากผู้ใช้บริการโดยตรง นอกจากนี้ ยังมีความต้องการให้มี สถานพยาบาลระดับสูงหรือศูนย์การแพทย์ครบวงจร ในสังกัดเทศบาลหรือภาครัฐ เพื่อลดความแออัดและเพิ่มทางเลือกในการรักษา
การดูแล คุณภาพอนามัยในร้านอาหาร สถานประกอบการ และแหล่งจำหน่ายอาหาร ก็เป็นอีกประเด็นที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับสุขภาพของประชาชน รวมถึงมาตรการ ป้องกันและควบคุมโรคติดต่อ ต่างๆ เช่น การรณรงค์ให้ความรู้ และการให้บริการวัคซีนที่จำเป็น
6. การพัฒนาการศึกษาให้มีคุณภาพและทั่วถึง
แม้รายละเอียดจากบางช่องทางจะไม่ได้เน้นย้ำมากนัก แต่ผลสำรวจภาพรวมชี้ว่า การศึกษา เป็นประเด็นที่ประชาชนให้ความสำคัญเป็นอันดับต้นๆ ความต้องการครอบคลุมถึงการดูแลและพัฒนา คุณภาพของสถานศึกษาในสังกัดเทศบาล หรือท้องถิ่นให้ได้มาตรฐาน การสนับสนุนบุคลากรทางการศึกษา และการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ นอกจากนี้ยังรวมถึงการส่งเสริมโอกาสในการเข้าถึง การเรียนรู้ตลอดชีวิต และการพัฒนาทักษะเฉพาะทาง เช่น การจัดตั้งศูนย์อาชีวศึกษาในสาขาที่ตลาดต้องการ หรือการส่งเสริมการเรียนรู้ด้านกีฬาและกิจกรรมอื่นๆ ที่เป็นประโยชน์
7. การส่งเสริมศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี และกิจกรรมนันทนาการ
การธำรงรักษาและส่งเสริม ศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมอันดีงาม ของจังหวัดจันทบุรี เป็นสิ่งที่ประชาชนเห็นคุณค่าและต้องการให้มีการสืบสานอย่างจริงจัง รวมถึงการพัฒนาต่อยอดเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจและสังคม เช่น การสนับสนุนชุมชนริมน้ำจันทบูรให้เป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว
นอกจากนี้ ยังมีความต้องการพื้นที่และกิจกรรมสำหรับ นันทนาการและการพักผ่อนหย่อนใจ เช่น การส่งเสริมการกีฬาประเภทต่างๆ การจัดกิจกรรมหรือเทศกาล (Events) ที่น่าสนใจตามโอกาสต่างๆ และการจัดแสดงนิทรรศการศิลปะ เพื่อเพิ่มสีสันและความมีชีวิตชีวาให้กับเมือง ตลอดจนเป็นพื้นที่ให้ผู้คนได้มาพบปะสังสรรค์และทำกิจกรรมร่วมกัน
8. การเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชน การบริหารภาครัฐที่โปร่งใส และความเข้มแข็งของชุมชน
คนเมืองจันทบุรีหวังที่จะเห็น การบริหารงานภาครัฐที่มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้ และรับผิดชอบ ต่อประชาชนอย่างแท้จริง โดยปราศจากการทุจริตคอร์รัปชัน และต้องการให้เจ้าหน้าที่รัฐเปิดใจรับฟังปัญหาและความคิดเห็นของประชาชนอย่างจริงจัง
หัวใจสำคัญคือ การเปิดโอกาสให้ประชาชนได้มีส่วนร่วม ในกระบวนการตัดสินใจและพัฒนาท้องถิ่น ตั้งแต่การร่วมคิด ร่วมทำแผนพัฒนาท้องถิ่น การวางผังเมือง การควบคุมการก่อสร้างอาคารสถานที่ต่างๆ ไปจนถึงการร่วมแก้ไขปัญหาในชุมชนของตนเอง การมีเวทีสาธารณะที่ประชาชนสามารถเสนอนโยบายหรือตรวจสอบการทำงานของภาครัฐได้ จะช่วยเสริมสร้างความเป็นประชาธิปไตยและความรู้สึกเป็นเจ้าของชุมชนร่วมกัน อันจะนำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชนอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ ประเด็นเรื่องกรรมสิทธิ์ในที่ดินและความชัดเจนของเอกสารสิทธิ์ก็เป็นอีกเรื่องที่ประชาชนบางส่วนให้ความสนใจ
9. การพัฒนาระบบสังคมสงเคราะห์และการดูแลกลุ่มเปราะบาง
การให้ความสำคัญกับ การดูแลและพัฒนาคุณภาพชีวิตของกลุ่มผู้ด้อยโอกาสและกลุ่มเปราะบาง ในสังคม เป็นอีกหนึ่งเครื่องชี้วัดความเจริญของเมือง ไม่ว่าจะเป็นการสงเคราะห์มารดาและเด็ก การส่งเสริมพัฒนาการของเด็กและเยาวชน การดูแลผู้สูงอายุ และการสนับสนุนผู้พิการให้สามารถใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีศักดิ์ศรีและได้รับโอกาสที่ทัดเทียม ซึ่งรวมถึงการจัดสวัสดิการที่จำเป็นและการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวย
10. การพัฒนาที่อยู่อาศัยและสร้างเสริมสุขภาวะในชุมชน
นอกเหนือจากประเด็นความสะอาดและสิ่งแวดล้อมที่กล่าวไป การพัฒนา “เคหะและชุมชน” ยังหมายรวมถึงการดูแลปรับปรุงสภาพความเป็นอยู่ในชุมชนต่างๆ โดยเฉพาะชุมชนที่อาจยังขาดแคลนสาธารณูปโภค หรือชุมชนแออัด ให้มีสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้น ปลอดภัย และถูกสุขลักษณะ การส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมที่สร้างความผูกพันและความร่วมมือในชุมชน รวมถึงการดูแลพื้นที่ส่วนรวมของชุมชน เช่น สุสาน ให้เป็นระเบียบ ก็เป็นส่วนหนึ่งของการสร้างชุมชนน่าอยู่
ผลการประมวลความต้องการของประชาชนเทศบาลเมืองจันทบุรีที่ร่วมตอบแบบสำรวจ สัมภาษณ์และเขียนข้อความกับกิจกรรมเทศบาลใกล้ฉัน ช่วยสะท้อนความต้องการที่หลากหลายและซับซ้อน การนำเสียงสะท้อนเหล่านี้ไปพิจารณาและแปลงเป็นการปฏิบัติอย่างจริงจัง จะเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวกและส่งเสริมให้คนเมืองจันทบุรีเข้ามาเป็นส่วนร่วมกับการพัฒนาเมืองอย่างแท้จริง
ทีมงาน Local Thai PBS ขอร่วมเชิญชวนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเทศบาล ออกไปใช้สิทธิในวันที่ 11 พ.ค. 2568 เปิดคูหาเลือกตั้งนายกเทศมนตรี และสมาชิกสภาเทศบาลทั่วประเทศ หลังครบวาระการดำรงตำแหน่ง 4 ปี ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีความใกล้ชิดกับประชาชน และดูแลเรื่องที่กระทบชีวิตประจำวันโดยตรง ทั้งถนนหนทาง การจัดการขยะ โรงเรียน พื้นที่สาธารณะ ฯลฯ การเลือกตั้งเทศบาลครั้งนี้ ยังคงถูกจับตาและให้ความสำคัญ เพราะนอกจากจะเป็นการเปลี่ยนแปลงผู้นำที่จะเข้ามาบริหารจัดการท้องถิ่นใหม่แล้ว ยังเป็นความหวังในการกระจายอำนาจอำนาจ ปลดล็อกการทำงาน ลดการผูดขาดการบริหารจัดการแบบรวมศูนย์ของรัฐบาล ให้ท้องถิ่นสามารถจัดการแก้ไขปัญหาของพื้นที่ได้อย่างทันถ่วงทีด้วย.
